Młyn na Stawkach. Tom 1

Powieść Krystyny Wieczorek pt. ?Młyn na Stawkach? jest kroniką dziejów przodków Autorki na przełomie XIX i XX wieku. Utwór posiada wiele cech epopei. Ukazuje bowiem przekrój społeczeństwa w tle przełomowych wydarzeń dziejowych. Na przykładzie jednej rodziny dużo dowiadujemy się o trudnym życiu na wsi pod zaborem rosyjskim, o ciemnocie
i biedzie oraz bohaterstwie narodu polskiego w walce o niepodległość.
Powieść oparta jest na faktach i jest swoistym dokumentem historycznym. Wiele bowiem faktów znajduje potwierdzenie w dokumentacji źródłowej, zachowanej w archiwum
i okolicznych parafiach. Krystyna Wieczorek w swej powieści misternie wykorzystała autentyczne informacje przekazywane pokoleniowo, które przetrwały w pamięci nie tylko samej Autorki, ale i innych, żyjących jeszcze potomków. Główna bohaterka Maria
jest uosobieniem kobiety silnej i mądrej, jest też symbolem wielkiej patriotki, która
z narażeniem życia włącza się czynnie w w nurt walki narodowo-wyzwoleńczej. Maria swą osobowością już od pierwszych stron urzeka czytelników
i zdobywa ich sympatię. Martwimy się wraz z nią, cieszymy i akceptujemy jej miłość, która czyni powieść nie tylko romantyczną, ale i refleksyjną, bowiem za sprawą Marii uświadamiamy sobie, że pragnienie miłości, wolności i godnego życia jest uczuciem ponadczasowym, na stałe wpisanym w psychikę ludzką. Realistyczne, wiernie odtworzone sceny z życia różnych warstw społecznych ówczesnej wsi, obrzędy, pieśni, przepisy kulinarne i zielarskie, stanowią cenny materiał etnograficzny, który dzięki Autorce przetrwa.
To powieść, o której moja koleżanka mówi, że w początkach pobytu na emigracji ratowała jej życie.