Trajan Optimus Princeps. Życie i czasy

Cesarz Trajan był niewątpliwie bardzo lubiany za swego życia, kiedy to nazywano go Optimus Princeps - "Najlepszym Princepsem". Po jego śmierci mawiano, że żaden inny cesarz nie tylko nie zdoła go przewyższyć, ale nawet nie dorówna mu pod względem popularności wśród ludu, a pamięć o nim pozostawała żywa przez wieki. W połowie IV w. utrzymywano, że okazywał najwyższą uczciwość i cnotę w sprawach państwowych, a największe męstwo - w wojskowych, podczas gdy senat rzymski zapowiedział, że będzie pozdrawiał każdego nowo wybranego władcę życzeniem, aby był szczęśliwy jak August i równie doskonały co Trajan. Konstrukcje architektoniczne wzniesione za panowania Trajana robiły wrażenie na tych, którzy żyli jeszcze długo po nim: cesarz Constantius II, który wizytował Forum Trajana w Rzymie, stwierdził, że to "najbardziej wykwintna struktura pod niebem, podziwiana nawet przez samych bogów", zaś Cassiodorus napisał: "Forum Trajana, bez względu na to, jak często się na nie spogląda, zawsze wydaje się wspaniałe".